Øll sløg av akkumulatorum og trukkbattaríum.
Akkumulatorar innihalda blýggj og sýru. Tí er sera týdningarmikið at teir verða viðfarnir varisliga, so teir ikki fara at leka. Akkumulatorar verða móttiknir sum serliga dálkandi burturkast, og teir verða sendir til Danmark til viðgerðar, har størstiparturin av akkumulatorinum verður endurvunnin.
Flamingo skal vera tikið burturúr aliringunum og kann latast inn fyri seg sum brennandi burturkast.
Fóðurslangurnar skulu vera tómar fyri fóður.
GG: Fóðurslangur við eini grønari strípu longs eftir rørinum kunnu ikki endurvinnast, og hesar skulu latast inn sum háorka at brenna.
Trallarar og besløg úr plasti verða eisini latin inn til endurvinningar.
Aluminium er eitt lætt metal, sum kann kennast aftur við, at tað ikki magnetar.
Dømir: battarí frá leikum, amboðum, urum, fartelefonum o.s.fr.
Best er at lata battarí í eina krukku við metalloki fyri at fyribyrgja eldi. Síðan kann hendan krukkan latast í reyða posan ella inn á endurvinningarplássið.
Størri litium battarí (Litium-jón battari størri enn 100 Wh ella litium-metal við meira enn 2 g litium) skulu latast inn atskild, tí serstøk krøv eru í sambandi við flutningin til útlandi.
Reglugerð fyri bilvrak:
• Lat nummarplátuna inn til Akstovuna og fá frámeldingarváttan uppá bilin.
• Set teg í samband við IRF og avtala tíð og stað fyri innlating av bilvrakinum.
• Tá ið vrakið verður latið inn á bilvraksplássið hjá IRF, skal frámeldingarváttanin fylgja við, umframt at kontunummar skal upplýsast, har peningurin skal flytast á.
Øll, ið lata bil inn, fáa 4.000 kr.
GG: Letur tú bilvrak inn, har ein annar stendur sum eigari, er neyðugt við eini fulltrú frá eigaranum, sum sigur, at peningur kann flytast til annan enn eigaran. Eisini kann tú koma við váttan uppá keyp av bili, hóast fyrrverandi eigari stendur á frámeldingarváttanini.
Talan er um bleytt plast, tá ið tú kanst binda ein knút við tí.
Tað bleyta plastið kann latast í ein afturlatnan kláran posa, sum verður latin í hvíta posa ella á kommunala endurnýtsluplássið (GG: Kanna eftir, um títt kommunala pláss tekur ímóti bleytum plasti).
Plastið kann vera klárt og litað, og tað kann hava prent á.
Plastið má ikki vera sjónliga dálkað av feitti, mati, máling ella tílíkum.
Dømir um bleytt plast:
Kunning til vinnuna: Um tit hava stórar mongdir av klárum, bleytum plasti, skulu tit skilja hetta fyri seg og ikki blanda tað við litað plast.
Øll sløg av blýggi.
Blýggj verður latið inn fyri seg og skal ikki blandast upp í jarnið.
Øll dekk við felgu (persónbiladekk, lastbiladekk og maskindekk) verða latin inn atskild frá øðrum burturkasti, so dekk og felga kunnu skiljast at. Dekkið verður brent og felgan fer víðari til endurvinningar.
IRF tekur el-motorin úr dustsúgvarunum, tá ið teir koma inn. EI-motorarnir verða sendir til endurvinning, og rest skal latast inn fyri seg.
Eldsløkkjarar við skúm, pulvur, vatn, CO2 og halon.
Bæði tómir og fullir eldsløkkjarar verða latnir inn á sama stað.
Elektronikkur er allir lutir, sum brúka battarí ella streym.
GG: Káplar og stikk skulu klippast av elektronikkinum. Káplar skulu latast inn fyri seg og stikk fyri seg.
Elektronikkur er allir lutir, sum brúka battarí ella streym.
GG: Káplar og stikk skulu klippast av elektronikkinum. Káplar skulu latast inn fyri seg og stikk fyri seg.
GG: Endar og trossar úr hamp og sissal kunnu ikki endurvinnast og verða tí brendir.
Hesin elektronikkurin inniheldur nógv virðismikið metal, sum eiga at verða endurvunnin.
Hesin elektronikkurin inniheldur nógv virðismikið metal, sum eiga at verða endurvunnin.
Fartelefonirnar verða sendar til endurvinningar uttanlands, har evni sum metal, stál, kopar, gull og plast verða tikin úr og endurvunnin.
Aluminiumsfelgur verður latnar inn fyri seg. Aluminium er eitt lætt metal, sum kann kennast aftur við, at tað ikki magnetar.
Orsøkin er, at partar av flatskermunum kunnu endurnýtast (t.d. ljósleiðingarnar), og rest verður endurvunnið.
Bæði klárt og litað glas kann latast í sama ílat. Best er, um glasið er so lítið brotið sum møguligt.
Glasluturin skal vera tómur og skolaður við vatni. Tað er ikki er neyðugt at vaska lutin við sápu.
Áskriftir (etikettir) kunnu vera á glaslutinum, og tað sama er galdandi fyri lok og proppar úr plasti, korki og metalli.
GG: Enn hava ikki øll tey kommunalu endurvinningarplássini fingið sær glasmóttøku.
Hvat kann ikki latast til glasendurvinning:
Glashurðar og -vindeygu úr aluminium verða latin til endurvinningar.
Ein graslíkisvøllur umfatar graslíkisvøllin sjálvan, gummigranulat og gummimáttuna undir graslíkisvøllinum (eisini kallað shockpad/e-layer).
Leyst gummigranulat verður latið inn sum háorkuburturkast at brenna.
Dømi: Rein blikk og dósir (frá eitt nú húsarhaldum), fruktblikk, skrúvur, jarnspønir, motorlutir, takplátur, hegn, súkklur, tóm málingablikk, radiatorar, komfýrar, tangar, lemmar, veirar, rør.
Motorar verða eisini latnir til jarn, men gevið gætur, at filtur skulu vera tikin úr og oljan tappað av.
Fyri at spara umhvørvisliga og fíggjarliga, er best at taka træ og plast av lutinum, áðrenn hann verður latin í jarn.
Best er at lata smátt jarn í íløt t.d. karamellublikk, so tað ikki fer á flog, tá tað verður handfarið víðari.
At framleiða nýggjar lutir úr endurvunnum jarni og metalum gevur munandi minni CO2-útlát enn at framleiða somu lutir úr nýggjum tilfeingi.
Kopar, aluminium og rustfrítt stál skal ikki blandast saman við jarni, men latast inn fyri seg.
Dømi: leidningar frá el-tólum, telefonleidningar, antennukáplar, installatiónskáplar og líknandi.
GG: Stikk skulu klippast av og latast inn fyri seg.
Leidningarnir verða fluttir til endurvinningar uttanlands, har plastið verður tikið av leidningunum, og koparið endurvunnið til nýggjar vørur.
GG: Køliskáp og frystiboksir skulu vera tømd fyri mati, áðrenn tey verða latin inn til IRF.
Køliskáp og frystiboksir innihalda f-gass (t.d. freon), sum ikki skal latast út í umhvørvið. Av hesi orsøk verða hesar hvítvørur sendar uttanlands til umhvørvisliga viðgerð, áðrenn metallið verður endurvunnið.
GG: Spariperur hoyra til serliga dálkandi burturkast vegna kyksilvurið, sum er í. Tá ið spariperur brotna, kemur kyksilvur í luftina. Tað mást tú ikki anda í teg. Tá ið slíkt brotnar, skalt tú lata tað liggja fyri fyrst. Far út úr rúminum, meðan tað verður luftað út í 30 minuttir. Síðani kanst tú rudda varisliga upp í plastposa og binda fyri. Ikki dustsúgva, tí tað breiðir kyksilvurið út.
GG: Ljósrør hoyra til serliga dálkandi burturkast vegna kyksilvurið, sum er í. Tá ið spariperur og ljósrør brotna, kemur kyksilvur í luftina. Tað mást tú ikki anda í teg. Tá ið slíkt brotnar, skalt tú lata tað liggja fyri fyrst. Far út úr rúminum, meðan tað verður luftað út í 30 minuttir. Síðani kanst tú rudda varisliga upp í plastposa og binda fyri. Ikki dustsúgva, tí tað breiðir kyksilvurið út.
Matoljan, sum kemur inn til IRF, t.d. frá matstovum, verður reinsað á oljureinsiverkinum hjá IRF, og síðani seld sum orkukeldu (orkuútvunnin)
Messing verður latið inn fyri seg og skal ikki blandast uppí jarnið.
IRF heintar oljudálkað vatn eftir avtalu frá skipum, havnum v.m.
Til ber at fáa stuðul frá Umhvørvisstovuni til niðurtøku og burturbeining av gomlum oljufýrsskipanum.
Fyri at bíleggja burturbeining av oljufýri og ketli, kann borgarin ringja til IRF á tlf. 41 42 43 gerandisdagar frá kl. 8-15.
Til ber eisini hjá borgaranum sjálvur at koma til IRF við oljufýri og ketli, men avtala hesum viðvíkjandi skal gerast frammanundan við at ringja til IRF.
Pappið má ikki vera illa dálkað av mati, máling ella tílíkum.
Dømir: pappeskjur, bylgjupapp, kartong, reinir eggjabakkar, reinar pitsaeskjur, smáeskjur (t.d. frá heilivági, smyrsli), skógvaeskjur, papprullur, bøkur.
Eisini papp við eitt nú smáum jarnklipsum, klisturstubbum og tílíkum kann latast í hvíta posan/ bingju til papp/pappír.
Pappírið má ikki vera illa dálkað av mati, máling ella tílíkum.
Dømir:
Eisini pappír við eitt nú smáum jarnklipsum, klisturstubbum og tílíkum kann latast í hvíta posan.
GG: Mælt verður frá at lata myndir og persónlig skriv í hvíta posan.
Rustfrítt stál magnetar ikki, og sostatt kanst tú brúka eina magnet, um tú yvast, hvørt okkurt burturkast er rustfrítt stál.
CRT-skermar (teir “gomlu” tjúkku skermarnir) verða sendir til endurvinningar sum lággóðsku elektronikkur.
Elektronikkur inniheldur nógv virðismikið metal, sum verða endurvunnin.
Blikk eru úr aluminium, sum kann endurvinnast ferð eftir ferð uttan at góðskan verður verri. Tað eru sera stórar orkusparingar við at endurvinna aluminium samanborið við at bróta nýggjan málm.
Privatfólk kunnu fara á (flestu) kommunalu endurvinningarplássini, har tangar eru settir upp til spilloljurestir.
IRF heintar spillolju frá t.d. skipum og størri virkjum. Spilloljan verður reinsað hjá IRF, og síðani seld sum orkukeldu (orkuútvunnin)
T.d. fløskur við lak, máling, hárspray, róma, feitt o.s.fr.
Klipp káplar av og lat teir inn fyri seg.
Allir stórsekkir, uttan teir til heiligvág, kunnu latast til endurvinningar t.d. fóður-, betongsekkir o.s.fr.
Sekkirnir skulu vera reinir og turrir uttan fóðurleivdir ella aðrar leivdir.
Ynskiligt er, at stórsekkirnir koma í ballum, men tað er eingin treyt.
IRF samstarvar við Dugna, sum tekur teldurnar sundur, soleiðis at flutningurin til útlandið verður skynsamari.
Hesin elektronikkurin inniheldur nógv virðismikið metal, sum eiga at verða endurvunnin.
Dømi: eldsløkkjarar, gassfløskur o.s.fr.
Trýstfløskur mugu undir ongum umstøðum blandast við restburturkast at brenna, tí tað kann elva til spreingingar, og sostatt verða til stóran vanda fyri starvsfólk.
Lat proppin sita á gassfløskum, ið ikki hava trygdarkraga.